Open access artikel in European Journal of Social Work
Maatschappelijk werk (sociaal werk) begon ooit als vrijwilligerswerk en ontwikkelde zich vervolgens tot een betaalde professie. Tegenwoordig zien we een ontwikkeling in omgekeerde richting. Steeds meer landen laten grote delen van wat vroeger betaalde hulp was over aan vrijwilligers. In dit artikel bekijken we de impact van die ontwikkeling in één grote welzijnsorganisatie in Nederland. Het artikel is gebaseerd op interviews met betaalde hulpverleners, managers en vrijwilligers bij de betreffende organisatie. Het onderzoek liet zien dat het verplaatsen van hulp naar vrijwilligers niet ten koste gaat van de kwaliteit van de dienstverlening: vrijwilligers doen het goed en betaalde hulpverleners helpen hen om het goed te doen door te coachen en cursussen te geven. Het verplaatsen van sociaal werk naar vrijwilligers heeft twee grote gevolgen voor de professie. Ten eerste: betaalde hulpverleners moeten werken in een context waarin steeds meer concurrenten hun taken gratis willen overnemen. Ten tweede: betaalde hulpverleners raken de kern van hun werk (het contact met cliënten) kwijt en houden een managementachtige functie over met veel coördinatie, budgetbewaking, en coaching. Sociaal werkers zouden het verplaatsen van hun werk naar vrijwilligers daarom kritischer moeten bekijken dan velen van hen nu doen.