Column in Vakblad Sociaal Werk

Bijzonder hoogleraar Grondslagen van het Maatschappelijk Werk aan de Universiteit voor Humanistiek | Hoofddocent Bestuurs- en Organisatiewetenschap aan de Universiteit Utrecht
‘De oplossing voor het snel groeiende zorgstelsel in de jaren negentig werd gezocht in het verlagen van de prijs van zorg, niet het terugbrengen van de hoeveelheid zorg. Margo Trappenburg laat in haar bespreking van Emma Dowlings The Care Crisis zien tot welke horrorscenario’s de keuze voor goedkopere zorg heeft geleid.’
Maatschappelijk werk (sociaal werk) begon ooit als vrijwilligerswerk en ontwikkelde zich vervolgens tot een betaalde professie. Tegenwoordig zien we een ontwikkeling in omgekeerde richting. Steeds meer landen laten grote delen van wat vroeger betaalde hulp was over aan vrijwilligers. In dit artikel bekijken we de impact van die ontwikkeling in één grote welzijnsorganisatie in Nederland. Het artikel is gebaseerd op interviews met betaalde hulpverleners, managers en vrijwilligers bij de betreffende organisatie. Het onderzoek liet zien dat het verplaatsen van hulp naar vrijwilligers niet ten koste gaat van de kwaliteit van de dienstverlening: vrijwilligers doen het goed en betaalde hulpverleners helpen hen om het goed te doen door te coachen en cursussen te geven. Het verplaatsen van sociaal werk naar vrijwilligers heeft twee grote gevolgen voor de professie. Ten eerste: betaalde hulpverleners moeten werken in een context waarin steeds meer concurrenten hun taken gratis willen overnemen. Ten tweede: betaalde hulpverleners raken de kern van hun werk (het contact met cliënten) kwijt en houden een managementachtige functie over met veel coördinatie, budgetbewaking, en coaching. Sociaal werkers zouden het verplaatsen van hun werk naar vrijwilligers daarom kritischer moeten bekijken dan velen van hen nu doen.
Kunnen burgerinitiatieven tegen een stootje? In vier gemeenten – Apeldoorn, Nijmegen, Houten en Utrecht – keken onderzoekers van de Universiteit voor Humanistiek of ze in de coronacrisis overeind blijven. Juist burgerinitiatieven die een sterke relatie met de overheid hebben, kunnen hun activiteiten maar moeizaam voortzetten. Artikel met Neeltje Spit, Kors Visscher, Menno Hurenkamp en Margo Trappenburg op Sociale Vraagstukken.
Podcast op Trouw.nl: ‘Wijsneuzen. de verkiezingen’
In dit boek vragen bijstandsonderzoekers zich af of hoe rechtvaardig de bijstand ruim vijftig jaar later is. Worden mensen in de bijstand rechtvaardig behandeld? Ervaren bijstandsgerechtigden de bijstand nog steeds als een recht? Hoe beleven zij de tegenprestatie en de ‘activering’? En hoe kijken uitvoerende klantmanagers hier tegenaan?
Streng maar onrechtvaardig is een fascinerende zoektocht naar de fundamenten van een rechtvaardige bijstand én een inspirerend boek van een groep vooraanstaande wetenschappers.
De samenstelling van Streng maar onrechtvaardig was in handen van Thomas Kampen, Melissa Sebrechts en Evelien Tonkens, alle drie verbonden aan de Universiteit van Humanistiek in Utrecht, en Trudie Knijn, emeritus hoogleraar Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Bijdragen leverden onder meer Paul de Beer, Anja Eleveld, Monique Kremer, Wim van Oorschot en Margo Trappenburg.
Streng maar onrechtvaardig verschijnt als jaarboek bij het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken op 18 december tijdens het online Movisie Kerstdebat 2020.
Met corona-solidariteit kunnen we de cultuursector niet redden en houden we de horeca niet overeind. En hoe kunnen we solidair zijn met jongeren? Pleidooi voor lockdown-light in een ingekorte versie van de Ab Harrewijnlezing 2020 op Sociale Vraagstukken.